کودک می‌تواند بدون حضور والدین در خانه اقوام بماند؟

گوهر یسنا انزانی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: اگر خانواده‌ها نسبت به فضای احساسی و در کنار هم بودن اعضای خانواده بیشتر بهاء دهند مطمئنا کمتر پیش می‌آید که کودک تقاضا داشته باشد شب را در خانه اقوام بماند و یا اصرار کند که اقوام شب در منزل آنها بمانند. با این حال تا پیش از ۱۴ سالگی به دلیل اینکه کودکان امکان مراقبت از خود را ندارند به صلاح نیست که شب را به تنهایی و بدون حضور والدین خانه اقوام بمانند.

این روانشناس، با اشاره به گریه برخی کودکان برای ماندن در خانه اقوام و با تاکید بر اینکه در چنین شرایطی لازم است والدین مهارت‌های فرزندپروری را به کار گیرند، ادامه داد: لازم است والدین مهارت فرزندپروی را به خوبی بلد باشند و از سبک فرزندپروری مقتدرانه استفاده کنند. به این معنا که پدر و مادر قواعد و قوانینی را برای خانواده خود تعیین کرده و در چنین شرایطی هم سو با یکدیگر به کودک پاسخ یکسانی بدهند.

وی با بیان اینکه به هنگام رد درخواست کودک، باید والدین آرامش کامل داشته و خشم خود را مدیریت کنند، تصریح کرد: والدین باید به یاد داشته باشند که از جملات جزئی استفاده کنند چراکه بچه‌ها درک کلی از کلمات ندارند و از همه مهم‌تر باید پیش از رفتن به مهمانی قواعد و قوانینی که پدر و مادر در آنها اتفاق نظر دارند و آنها را تعیین کرده‌اند را به کودک یادآوری کنند. برای مثال می‌توانند به او بگویند که مدت زمان این مهمانی چقدر است و پس از صرف شام به منزل باز خواهند گشت. اینگونه از پیش کودک را برای این شرایط آماده کرده‌اند. از سوی دیگر والدین نباید فراموش کنند که به هنگام رد درخواست کودک از جملات مثبت استفاده کرده و از به کاربردن جملاتی مثل “تو همیشه این کار را می‌کنی” و “چرا این رفتار را داری؟” و … خودداری کنند. همچنین پس از بازگشت به خانه نیز می‌توانند به کودک بگویند چقدر خوشحال هستند که کودک همراه والدین به منزل بازگشته است.

انزانی معتقد است که والدین می‌توانند از جلب توجه کودک به سمت احساسات مثبت نیز کمک گیرند، به طوری که با تشویق کلامی و یا دادن جایزه‌ای کوچک به او، بازگشت به خانه پس از مهمانی را برای کودک جذاب و هیجان انگیز کنند.

این روانشناس با بیان اینکه معمولا پس از رفتن مهمان‌ها از منزل و یا اتمام مهمانی والدین خسته‌اند و نمی‌توانند اوقات خوشی را با کودک سپری کنند و از همین رو است که کودک دوست دارد مهمانی تمام نشده و یا در خانه اقوام بماند تا بتواند اوقات خوش بیشتری داشته باشد، تصریح کرد: امروزه والدین خیلی خسته هستند چراکه مشغله‌های زیادی دارند و همین امر در کنار نداشتن مهارت‌های فرزند پروری منجر به این می‌شود که نتوانند با کودکان صمیمیت لازم را داشته باشند. والدین باید محیط خانه را برای کودک جذاب کنند. برای مثال هربار که از  مهمانی باز می‌گردند حس جدید مثبت را با دادن یک اسباب بازی کوچک به کودک ایجاد کنند و یا اینکه پس از رفتن مهمان‌ها کودک را در امور نظافت منزل دخیل کنند. اینگونه حواس کودک به این مسائل پرت شده و از سوی دیگر حس خوبی در او ایجاد می‌شود.

وی با اشاره به رفتارهای پرخاشگرانه برخی کودکان نظیر جیغ کشیدن و یا پرتاب اسباب بازی برای ماندن در خانه اقوام و یا نرفتن مهمان‌ها از منزل، به بیان توصیه‌هایی برای والدین پرداخت و گفت: در چنین شرایطی والدین باید قواعد و قوانین خود را که پیش از آمدن مهمان‌ها و رفتن به مهمانی به کودک گوشزد کرده بودند را قاطعانه بازگو کنند اما تحت هیچ شرایطی نباید کودک را کتک بزنند و یا تنبیه بدنی کنند. از داد زدن، برچسب زدن به کودک و بیان صفاتی مانند “جیغ جیغو” به شدت خودداری کنند. به رفتارهای غیر آسیب رسان کودک نظیر پرتاب اسباب بازی بی‌توجه باشند و از بغل کردن، فشار دست کودک، نیشگون گرفتن و تماس چشمی با کودک اجتناب کنند. بعضا ممکن است کودکان به سمت رفتارهای پر خطر نظیر کوبیدن سر به زمین و یا کندن موها پیش بروند که در چنین شرایطی والدین باید مانع آنها شوند.

وی همچنین تاکید کرد که والدین در این شرایط به هیچ وجه از جملاتی نظیر”دیگه مامان تو نیستم”، “دیگه دوستت ندارم”، “ترکت می‌کنم” و… که حس ناامنی را در کودک افزایش می‌دهد استفاده نکنند.

انزانی همچنینی این را هم گفت که اغلب علت تمایل بچه‌ها برای ماندن در خانه اقوام و یا نرفتن مهمان‌ها از منزل این است که در حضور اقوام سخت گیری والدین کمتر شده، به راحتی می‌توانند اوقات خوشی را سپری کنند و از سوی دیگر محبت اقوام را در آن لحظات بیشتر از محبت والدین حس می‌کنند، از این رو در ابتدای امر والدین باید علت اصرار بیش از حد کودک برای ماندن در خانه اقوام و یا نرفتن مهمان‌ها را پیدا کرده و سعی کنند محیط خانه‌ را هیجان‌ انگیزتر کنند.

این روانشناس در پایان سخنان خود خاطر نشان کرد: اگر کودک با یک بار جیغ زدن و یا گریه به خواسته خود برسد می‌آموزد که از این پس می‌تواند این رفتار را ادامه دهد، از این رو والدین باید در اجرای تصمیم خود قاطع باشند چراکه تداوم این رفتار می‌تواند مشکلات روانشناختی زیادی نظیر خشم، اعتیاد، افسردگی و اضطراب را در آینده برای آنها ایجاد کند.منبع: ایسنا